26 maja 2022

JAK DESTYLOWAĆ NA POTSTILU cz.2 - Bimber 90%

PotStill to typ destylatora zasadniczo przeznaczony do produkcji destylatów smakowych o średniej mocy 65-70% (zobacz wpis: JAK DESTYLOWAĆ NA POTSTILU - cz.1 - Smakówki).

Nasze destylatory potstill, dzięki dodatkowemu wyposażeniu, pozwalają jednak na znacznie więcej. Mimo że nie wyprodukujemy na nich czystego spirytusu 96% (tak jak na kolumnie rektyfikacyjnej, np. popularnym Aabratku) - możemy jednak łatwo uzyskać bardzo mocny bimber (około 90%). Niezbędna jest w tym celu tzw. dostawka refluxowa. Jest ona u nas standardowym wyposażeniem. Włączenie refluxu powoduje, że część par w kolumnie nie trafia do chłodnicy finalnej, bo zostaje skroplona na dodatkowej chłodniczce refluxowej, znajdującej się wewnątrz kolumny. Te skropliny opadają na wypełnienie, i ponownie zostają podgrzane przez gorące pary idące od kotła. Ten cykl się wielokrotnie powtarza, i finalnie powoduje to, że odbierany destylat jest znacznie mocniejszy niż przed włączeniem refluxu.

 

Destylacja na Bimber 90%

Poza koniecznością posiadania dostawki refluxowej, musimy także zapewnić wypełnienie kolumny. Najlepsze będzie oczywiście wypełnienie sprężynkami pryzmatycznymi. Dodatkową opcją którą możemy wykorzystać, jest aromatyzowanie bimbru. Niezbędna do tego jest dostawka aromatyzująca, która u nas też jest standardowym wyposażeniem. Pamiętajmy także o zachowaniu czystości sprzętu i okresowej konserwacji (Tutaj wpis JAK DBAĆ O SPRZĘT).

 

Sam proces destylacji na mocny bimber jest podobny do destylacji na smakówki, i można go podzielić na 5 etapów:

  • Rozgrzewanie
  • Ustalenie docelowej mocy grzania
  • Odbiór przedgonów
  • Odbiór serca z refluxem
  • Odbiór pogonów

 

1. ROZGRZEWANIE:

  • Podłączamy grzałki do prądu. Do podgrzewania, używamy maksymalnej mocy wszystkich posiadanych grzałek. Jeśli w zestawie jest regulator mocy, przez regulator można podłączyć jedną grzałkę. Nie łączyć nigdy jednocześnie obu grzałek przez regulator - nie ma to sensu, a niepotrzebnie wysila regulator i może spowodować jego przegrzanie i awarię.
  • Odkręcamy na moment zawór dojścia wody do chłodnicy głównej oraz zawór refluxu, żeby sprawdzić szczelność na połączeniach wodnych. Ewentualne nieszczelności trzeba wyeliminować.
  • Obserwujemy rozgrzewanie zbiornika i pottila. W momencie zagotowania wsadu, potstill zaczyna się od dołu nagrzewać. Gdy termometr na głowicy zacznie zbliżać się do 50st C, otwieramy obieg wody do chłodnicy głównej. Z chłodnicy nie mogą wydobywać się żadne pary (jeśli się wydobywają – jest za mały obieg wody lub grzejemy za dużą mocą i należy ją zmniejszyć).
  • Temperatura rośnie - ciecz w kotle się gotuje, ciepło dociera do chłodnicy - temperatura na głowicy pokazuje zwykle około 80st C - destylator jest cały rozgrzany, pracuje z pełną wydajnością, i poprzez chłodnicę zaczynają lecieć przedgony.

 

W tym momencie kontrolnie sprawdzamy temperaturę gotowania nastawu (tj. temperaturę na termometrze w kotle). Ta temperatura zależy od mocy nastawu - im mocniejszy nastaw, tym temperatura gotowana jest niższa. Dzięki tej właściwości możemy więc łatwo sprawdzić, czy moc gotowanego nastawu jest taka, jaką zakładaliśmy. Wystarczy nanieść temperaturę z kotła, na wykres, tzw. rybkę destylacyjną (zobacz RYBKA DESTYLACYJNA - JAK CZYTAĆ WYKRES). 

Przykładowo, jeśli gotujemy nastaw o mocy 15%, temperatura gotowania powinna wynosić około 87st C. Jeśli jest niższa, warto przeanalizować, dlaczego nastaw jest słabszy niż zakładaliśmy, i zastanowić się nad poprawą w przyszłości (zobacz wpis: JAK PRZYGOTOWAĆ DOBRY NASTAW). 

 

2. USTALENIE DOCELOWEJ MOCY GRZANIA

Następnie ustalamy docelową moc grzania. Rekomendowana moc wynosi:

  • Dla kolumny fi 54mm: 1,8 kW

  • Dla kolumny fi 76mm: 2.5 kW

Po ustaleniu docelowej mocy grzania, przechodzimy od odbioru 3 następujących po sobie frakcji destylatu: przedgonów, serca i pogonów (więcej o frakcjach destylatu, ich rozpoznawaniu i określaniu znajdziesz w wpisie: PODSTAWY DESTYLACJI DLA POCZĄTKUJĄCYCH)

 

3. ODBIÓR PRZEDGONÓW

Z chłodnicy, zaczynają lecieć przedgony. Jeśli posiada się papugę, można jej jeszcze nie montować - tak, aby przedgony jej nie zanieczyszczały. Idealnie jeśli papugę zamontujemy bezpośrednio po odebraniu przedgonów, a przed odbieraniem serca.

  • Odbiór przedgonów następuje dość szybko (kilka minut)
  • Ilość przedgonów w nastawie jest różna dla różnych owoców czy zbóż. Bezpiecznie jest zebrać nieco więcej przedgonów (ok. 100-120 ml przedgonu na każde 10 litrów wsadu). Można też organoleptycznie sprawdzić przedgon - rozetrzeć mała ilość na palcach i powąchać, czy nie czuć jeszcze obcych frakcji (zwł. acetonowych - zapach przypomina zapach zmywacza do paznokci).

 

Po odbiorze przedgonu, włączamy obieg wody w refluxie. Temperatura na górnym termometrze szybko spada. Odbiór destylatu zostaje ograniczony lub chwilowo całkowicie zatrzymany.

Sprawdzamy za chwilę, po jej ustabilizowaniu, temperaturę na głowicy. Zależnie od tego, ile wody puścimy na reflux, temperatura stabilizuje się do jednej wartości. Im niższa jest ta wartość (nawet poniżej 80 st C), tym mocniejszy destylat za chwilę otrzymamy.

W tym momencie możemy zamontować papugę na koniec chłodnicy (jeśli nie była do tej pory zamontowana). Używanie papugi nie jest niezbędne, ale niezwykle wygodne.

Po kilku minutach pracy refluxu, zacznie skraplać się mocny destylat: frakcja serca.

 

4. ODBIÓR SERCA Z REFLUXEM

Serce odbieramy do osobnych pojemników. To, jaką moc będzie miało serce, zależy w dużej mierze od siły refluxu, tzn. stopnia jego chłodzenia (im więcej wody puścimy na reflux, tym więcej par chłodzimy i w efekcie otrzymamy mocniejszy destylat). Powinniśmy dążyć do uzyskania około 90%; Dla przeciętnego wsadu o mocy 15% nie powinno być to trudne do osiągnięcia przy niewielkim przepływie wody przez reflux. 

Przy rekomendowanej mocy grzania, dla destylatu 15%, osiągamy średnie tempo odbioru serca:

  • 1.3-1.5 l/h dla destylatora fi 54mm
  • 2.5-3 l/h dla destylatora fi 76mm

Na bieżąco kontrolujemy moc odbieranego destylatu. Gdy zaczyna spadać, możemy nieco zwiększyć siłę refluxu - puścić na niego nieco więcej wody. Powinno to wzmocnić moc destylatu - ale jednocześnie zmniejsza tempo odbioru.

Gdy uzyskiwana moc spada i nie możemy jej dłużej utrzymywać poprzez zwiększenie siły refluxu, wówczas zbieramy destylat do mocy około 60%, a następnie dokonujemy cięcia - podmieniamy pojemniki i zaczynamy zbierać pogony.

 

5. ODBIÓR POGONÓW

Po odbiorze serca, przechodzimy do pogonów.  Najczęściej pogonów zbierzemy mało - gdyż większość etanolu została już wcześniej 'wybrana' z kotła dzięki pracy refluxu (i została odebrana jako serce).  

Prowadzimy odbiór pogonów do osobnych pojemników, aż do momentu zakończenia destylacji. Najczęściej będzie to wtedy, gdy odbierana moc spada < 30% - temperatura na kotle osiąga w tym samym czasie 98-99 st C. Jest to sygnał, że w kotle pozostały już głównie woda oraz frakcje ciężkie, których nie potrzebujemy nawet w pogonach.

 

Aromatyzator

Destylując nastaw cukrowy, który z zasady nie ma żadnych smaków i aromatów owocowych czy zbożowych, można użyć aromatyzatora. Spowoduje to, że zamiast neutralnego bimbru, otrzymamy destylat o smaku i aromacie użytego wsadu aromatyzującego (owocu, botanika, skórek owoców, ziaren kawy, etc). Obsługa procesu z aromatyzatorem jest analogiczna jak bez aromatyzatora, należy jednak pamiętać, że w przypadku stosowania wsadów, które mogą zapchać światło aromatyzatora i zablokować przepływ par, należy zastosować rurkę bezpieczeństwa (tak jak w naszych aromatyzatorach), lub też inny sposób zaprojektowany przez producenta, który gwarantuje przepływ i zabezpiecza przed powstawaniem ciśnienia w destylatorze.

 

ZAKOŃCZENIE

Na koniec, dobrze jest zapisać szczegóły procesu: co destylowaliśmy, jaką ilość, czas destylacji, ilość i moc pozyskanych frakcji. To znakomita baza do późniejszych analiz i zdobywania doświadczenia.

+48 694 875 385

Kontakt

Produkty

Szybkie linki

DobryDestylator to studio produkujące destylatory miedziane do zastosowań domowych. Oferujemy rozwiązania do destylacji prostej (pot-still), oraz kolumny rektyfikacyjne.

Nr. konta: 72 1140 2004 0000 3802 4674 3007

Copyright © 2022 DobryDestylator

Projekt i wykonanie: Smart Pixel